ΕΛΛΗΝΙΚΑ, Φερέγγυα, Ανταγωνιστικά, Δημιουργικά Προϊόντα

Βασίλης Ι. Οικονόμου, Οικονομολόγος, MSc in Management, NYU Poly

Η Ύφεση είναι πλέον γεγονός και μέρος της καθημερινότητάς μας.

Ύφεση ουσιαστικά είναι μία οικονομική κατάσταση, όπου τα χρήματα που κυκλοφορούν δεν αρκούν πια για να καλύψουν τις ανάγκες που έχουμε δημιουργήσει και έτσι αναγκαζόμαστε να τις επαναπροσδιορίσουμε βίαια προς τα κάτω.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η κρίση είναι μία φάση του οικονομικού κύκλου που έχει σαν σκοπό να επαναφέρει μία ισορροπία που έχει διαταραχθεί σαν αποτέλεσμα δικών μας ενεργειών και παραλείψεων.
Δεν είναι της όποιας κυβέρνησης, είναι ΔΙΚΩΝ ΜΑΣ.

Το ότι θα αισθανόμαστε όλο και φτωχότεροι και το ότι η ανεργία, η ανέχεια, η αμφιβολία και η εχθρικότητα θα στριφογυρίζουν γύρω μας και σαν θηλιά θα μας σφίγγουν όλο και περισσότερο, είναι πια η επόμενη πράξη του δράματος.

Όμως κάτι στο οποίο εμείς συμμετείχαμε να γίνει, εμείς μπορούμε να συμμετέχουμε να ανατραπεί. 

Πολλοί και διάφοροι λόγοι παίζουν ρόλο για να φτάσουμε σ΄ένα τέτοιο σημείο, αλλά βασικό ρόλο παίζουν τρεις αρνητικές ιδιότητες της ανθρώπινης προσωπικότητας.
Η απληστία, η ανωριμότητα και η ανευθυνότητα.

Ιδιότητες που αναφέρονται στους εκάστοτε διοικούντες μας αλλά και σε μας, είτε γιατί τους επιτρέψαμε, είτε γιατί συμμετείχαμε με κάποιο έμμεσο ή άμεσο τρόπο.

Στην παρούσα κατάσταση, βέβαια, θα ήταν εντελώς ανεύθυνο και ανούσιο, να ασχοληθούμε τώρα, με το γιατί και πως φτάσαμε ως εδώ.

Όταν ο εχθρός (το χρέος) έχει περάσει τις πύλες και είναι μες την πόλη, δεν  υπάρχει περιθώριο να ασχολούμαστε με οτιδήποτε άλλο, εκτός από το πως θα τον πετάξουμε έξω.

Με το γιατί, το πως και τον καταλογισμό των ευθυνών θα πρέπει να ασχοληθούμε, αφού τα καταφέρουμε.
Και θα είναι μια ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΗ ΥΠΟΘΕΣΗ και θα είμαστε ο καθένας από εμάς απόλυτα υπεύθυνος, αν για μιά ακόμη φορά τα καταφέρουν να μείνουν στο απυρόβλητο.
Και τα δύο κόμματα έχουν φροντίσει να καλύψουν νομικά τους διάφορους και εκάστοτε σε διάφορα πόστα εκτελεστικούς τους, αλλά δε θα πέσουμε σ΄αυτή τη παγίδα.   

Όμως σήμερα το ζητούμενο είναι τι μπορούμε πρακτικά να κάνουμε, εμείς για μας τώρα?

Τι έχουμε πιο πολύ ανάγκη αυτή την στιγμή?
Μα αισιοδοξία και αίσθηση προοπτικής.

Αυτό που αισθανόμαστε ή αυτό που θέλουν να μας κάνουν να αισθανθούμε, ακούγοντας και βλέποντας όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, είναι μια αίσθηση αδυναμίας, αυτοϋποτίμησης και μελαγχολίας.

Άρα λοιπόν το πρώτο και βασικό που πρέπει να ξανακερδίσουμε, είναι η αίσθησή μας, ότι μπορούμε να κάνουμε εμείς κάτι για μας και αυτό θα μας δώσει κατ΄αρχάς τη αισιοδοξία και την διάθεση για δράση.

Αυτό το κάτι είναι τόσο μέσα στο χέρι μας και τα αποτελέσματά του τόσο θετικά, είτε για την ταλαίπωρη οικονομική μας πραγματικότητα, είτε για την αίσθηση μας ότι ελέγχουμε την ζωή μας ΕΜΕΙΣ, δημιουργώντας συγχρόνως και μια προοπτική για ένα ισχυρότερο αύριο.

Αυτό το κάτι μπορούμε να το κάνουμε όλοι μας ΤΩΡΑ και θα αποδώσει άμεσα αποτελέσματα χειροπιαστά, που τα έχουμε απόλυτη ανάγκη ΤΩΡΑ.

Οπότε να κάνουμε μια μικρή ανάλυση, να δούμε που βρισκόμαστε και τι ζητάμε.

Κατ΄αρχάς όλοι συμφωνούμε, ότι όντας μέσα στην οικογένεια του ευρώ, το πρώτο και κύριο που υπάρχει πέρα από την ''σταθερότητα'', είναι απόλυτα ελεγμένη νομισματική κυκλοφορία. Δηλ. σε απλά Ελληνικά τα ευρώ που κυκλοφορούν είναι μετρημένα.

Πιο είναι το βασικό χαρακτηριστικό της περιρρέουσας ατμόσφαιρας μας?
Μα δεν μας φτάνουν τα λεφτά.  

Γιατί δεν μας φτάνουν τα λεφτά σαν κράτος?

Για τον ίδιο λόγο που πιθανόν να μην φτάνουν και μέσα στην οικογένειά μας.
Φτιάξαμε ανάγκες μεγάλες (τις αποδεχθήκαμε δηλαδή θεωρώντας ότι δεν γίνεται να ζήσουμε χωρίς αυτές), χωρίς να φροντίσουμε να δημιουργήσουμε επιπλέον δουλειά και εισόδημα, ώστε να τις καλύψουμε και να μείνει και κάποιο ενδεχομενικό κεφάλαιο. Αντίθετα ακολουθήσαμε τον εύκολο δρόμο του δανεισμού. Φυσικά άλλο που δεν ήθελαν οι τράπεζες.

Το ίδιο ακριβώς συνέβη και σε επίπεδο Ελλάδας.
Μόνο που οι γνωστοί ''άγνωστοι'', που δεν έκαναν απολύτως τίποτα ''παράνομο'', εκτός του να κατακρεουργήσουν και ρημάξουν τους οργανισμούς που τους ανετέθη η ευθύνη ''νόμιμα'', απλά έκαναν την κατάσταση ακόμη χειρότερη.

Σκεφθείτε την οικονομία μας σαν μία μεγάλη κατσαρόλα. Για να βγάλουμε μαγειρεμένο φαγητό πρέπει να ρίξουμε υλικά να μαγειρευτούν. Τα υλικά (κλασική οικονομική προσέγγιση) είναι οι τρεις παραγωγικοί συντελεστές

1) Γη (ότι έχουμε από οικόπεδα και ακίνητα)
2) Εργασία (εμείς που δουλεύουμε και οι ξένοι μας, νόμιμοι ή όχι)
3) Κεφάλαιο (εδώ έχει γέλιο μέχρις δακρύων)

Το Κεφάλαιο (οι δραχμές μας) όπως είπαμε προηγουμένως, όταν μπήκαμε στο Ευρώ καταμετρήθηκαν απολύτως (ή έτσι μας είπαν) και αντικαταστάθηκαν από τα αναλογούντα Ευρώ.

Το νέο δεδομένο όμως ήταν ότι δεν μπορούσαμε να τυπώσουμε χρήματα κατά βούληση πλέον, όπως ήταν συνηθισμένοι οι κυβερνούντες και το βασικότερο, ο πέριξ αυτών διοικητικός μηχανισμός.
Είχαν μάθει να παίρνουν ένα ''καρνέ επιταγών'' και να γράφουν ότι ποσό τους έλειπε (τύπωναν ανεξέλεγκτα χρήματα δηλαδή) και κάπως έτσι πορευόμασταν, μέχρι που φτάναμε στα όρια του να είμαστε ακάλυπτοι και υποτιμούσαν την δραχμή και καλυπτόμασταν προσωρινά.

Φτωχέναμε όλοι (αφού οι μισθοί παραμέναν σταθεροί ενώ όλα ακρίβαιναν), αλλά γινόντουσαν πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα μας, άρα μπορούσαν να πουληθούν καλύτερα έξω, με επακόλουθο εισροή συναλλάγματος και συγχρόνως ακρίβαιναν τα εισαγόμενα, με αποτέλεσμα να στρεφόμαστε στα Ελληνικά, που σήμαινε λιγότερη εκροή συναλλάγματος.
Πράγμα το οποίο, μεγαλύτερη εισροή, λιγότερη εκροή βελτίωνε το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.

Προς αυτό ακριβώς, δηλ. προς την ίδια κατεύθυνση αλλά από άλλο δρόμο, εφ' όσον η υποτίμηση του Ευρώ δεν είναι δυνατή, κινήθηκε η κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι συνέταιροι μας.


Δηλαδή περικόπτοντας μισθούς και κυβερνητικές δημόσιες δαπάνες (ήδη μίκρυνε κατά 35km η επέκταση της Αττικής Οδού) ουσιαστικά φτωχένουμε, άρα εσωτερική υποτίμηση, με αποτέλεσμα αφ' ενός μεν λιγότερη κατανάλωση και αφού τα πιο πολλά αγαθά είναι εισαγόμενα, λιγότερη εκροή συναλλάγματος και συγχρόνως λόγω πτώσης των μισθών και των ενοικίων, χαμήλωμα του κόστους παραγωγής και άρα πιο ανταγωνιστικά Ελληνικά προϊόντα στις αγορές του εξωτερικού, άρα θεωρητικά πιο πολλές πωλήσεις, άρα πιο πολύ εισροή συναλλάγματος, άρα βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.

Γι' αυτό θα πρέπει να περιμένουμε περικοπές μισθών στον ιδιωτικό τομέα, παρ' όλες της κυβερνητικές αρνήσεις και πτώση των τιμών των ακινήτων.
Λόγω της μείωσης των μισθών και των ενοικίων, θα υπάρξει χαμήλωμα του κόστους παραγωγής και άρα πιο ανταγωνιστικά Ελληνικά προϊόντα στις αγορές του εξωτερικού, άρα θεωρητικά πιο πολλές πωλήσεις στο εξωτερικό, άρα εισροή συναλλάγματος, άρα βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.

Βέβαια οι τράπεζες θα αντιδράσουν λυσσωδώς, γιατί μαζί με όλα τα άλλα προβλήματα ρευστότητας που έχουν, θα βρεθούν με καλύψεις υπολειπόμενες του ύψους των δανείων που δώσανε με εγγύηση τα ακίνητα.

Και φυσικά θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν τις ψηλές τιμές, αδιαφορώντας για την στρέβλωση, πολεμώντας οι ίδιες την εξυγίανση που είναι τόσο αναγκαία και γι' αυτές, με απρόβλεπτα φυσικά αποτελέσματα.
Μην ξεχνάτε ότι η κρίση και η επακόλουθη ύφεση δεν σταματά παρά μόνον με ανάκαμψη. Και για να ξεκινήσει η ανάκαμψη, πρέπει να ξαναφτιαχτεί ισορροπία στα χαμηλά.

Να λάβουμε υπ' όψη, ότι στην Αμερική μεσοσταθμικά καταγράφηκε πτώση στις τιμές ακινήτων της τάξης του 30 με 40%, σε σχέση με την μόλις 5-7% δική μας και αυτό επιλεκτικά, δηλαδή κάπου ανέβηκαν οι τιμές κιόλας
(ήθελα να 'ξερα αυτοί που αγόρασαν ακριβότερα, κλεμμένα τα είχαν τα λεφτά ? τι λέω τώρα)

Το μόνο πράγμα στη ζωή που είναι εφικτό χωρίς προσπάθεια είναι η αποτυχία.

Από σήμερα πρέπει να στρέψουμε αποκλειστικά την προσοχή μας,
στο ΝΑ ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ.

Όχι όμως οποιοδήποτε Ελληνικό προϊόν. Μόνο φερέγγυα, ανταγωνιστικά και δημιουργικά Ελληνικά προϊόντα.
Δεν μας αφορούν πρόχειρες λύσεις, ''νεοελληνικές'' προχειρότητες και αρπαχτές.

ΑΡΚΕΤΑ μας στοίχισε η ''νεοελληνική'' καπατσοσύνη και τεμπελιά. Είναι ΑΔΙΕΞΟΔΟ.
Αυτό που ζούμε είναι οι συνέπειες τέτοιων πρακτικών. Μακριά από μας. Δεν μας αφορούν.

Μας αφορούν φερέγγυα, ανταγωνιστικά και δημιουργικά Ελληνικά προϊόντα.

Μας αφορά κάθε πρόταση, είτε προϊόντος, είτε υπηρεσίας, που είναι αποτέλεσμα σοβαρής και υπεύθυνης προσπάθειας και που η ζητούμενη τιμή είναι τίμια και ανταγωνιστική


Ξέρουμε όλοι πολύ καλά τι συμβαίνει με την ''νέο-ελληνική'' διάθεσή μας, με την προχειρότητα, τον ωχαδερφισμό, την διάθεση να τους τα πάρουμε.
Αυτή η νοοτροπία είναι που μας δημιουργεί τα προβλήματα και που θέλουμε να ξεκόψουμε κάθε δεσμό και επαφή με αυτήν.

Είναι ώρα για σοβαρή δουλειά. Για σχεδιασμό και υλοποίηση με διάθεση σοβαρής αφιέρωσης στην παραγωγή υπηρεσιών και προϊόντων. Ο μεταπρατισμός και οι εύκολες λύσεις μας τελείωσαν.

Φυσικά ένα θέμα που πρέπει να το έχουμε στον νου μας, αλλά δεν είναι της παρούσης, είναι το θέμα της ραγδαίας και ανεξέλεγκτης(?) αποβιομηχάνισης και πόσο μεθοδευμένα προέκυψε.

Στα ίδια πλαίσια θα δούμε και τα καΐκια του Αιγαίου, που κόπηκαν κομμάτια με Ευρωπαϊκή επιδότηση, καταστρέφοντας πολιτιστική κληρονομιά και τεχνογνωσία αιώνων.

Το ίδιο τα συνεργεία αυτοκινήτων του '70-'80, που σύμφωνα με μελέτη της εποχής, είχαμε την τρίτη καλύτερη σε τεχνογνωσία κοινότητα εργαζομένων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στον κλάδο του αυτοκινήτου και αυτό γιατί τα συνεργεία τότε παρελάμβαναν ένα αυτοκίνητο κουβάρι και το επανέφεραν σε αξιοπρεπές επίπεδο, πολλές φορές χωρίς καν ανταλλακτικά, τα οποία τα κατασκεύαζαν οι ίδιοι στον τόρνο ή διαμόρφωναν λαμαρίνες ολόκληρες σφυρήλατα και η οποία κοινότητα εξανεμίστηκε, οι παλιοί μάστορες εγκατέλειψαν και η τεχνογνωσία χάθηκε, για χάρη των ''κάθετων σύγχρονων συνεργείων'', που το μόνο που καταφέρνουν είναι να αλλάζουν ανταλλακτικά, συμβάλλοντας επίσης σε ατέλειωτες εκροές συναλλάγματος.


Μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας, μια χαρά, αρκεί να ενεργήσουμε.

Σε μεγάλες κρίσεις γίνονται οι μεγάλες αλλαγές. Αυτό δείχνει η ιστορία. Ελπίζω λοιπόν, η κρίση μας να είναι μεγάλη, γιατί έχουμε πολλά ν' αλλάξουμε, με δυσκολότερο την μεταπρατική μας νοοτροπία.

Η μεγάλη μας αλλαγή και το μεγάλο μας στοίχημα είναι η αλλαγή της νοοτροπίας μας απέναντι στη παραγωγή.

Παραγωγή φερέγγυων, ανταγωνιστικών και δημιουργικών προϊόντων ή υπηρεσιών.

Μην ξεχνάτε τα Ελληνικά προϊόντα που μας μεγάλωσαν (εμάς τους μεγαλύτερους) και κάποιους Έλληνες επαγγελματίες (ο πατέρας μας, ο θείος μας, ο φίλος τους, ο γείτονάς μας) που δούλεψαν τις δουλειές τους, απασχόλησαν προσωπικό, μεγάλωσαν παιδιά, χτίσανε τα σπίτια και την ρημαγμένη από τον πόλεμο (τους Γερμανούς) Ελλάδα χωρίς δάνεια και κάρτες. Βέβαια και πάλι υπήρξαν βοήθειες, βλ. σχέδιο Μάρσαλ, αλλά και πάλι τα ανταλλάγματα που μας πήραν, ήταν γενναία άρα το εξοφλήσαμε και αυτό.


Μπορούμε μόνοι μας, όσο και αν δεν συμφέρει καθόλου κάποιους αυτό.
Οι υποτιμήσεις, οι λοιδορίες, οι εμπαιγμοί, η κινδυνολογία και η μεγενθυμένη προβολή των ''τεραστίων'' προβλημάτων μας, έχουν σαν σκοπό να θεωρήσουμε, ότι η ''απεξάρτησή'' μας από τον όποιο εξωτερικό παράγοντα είναι αδιανόητη.